Thường xuất hiện trong mâm cơm ngày hè của người dân Quảng Trị, mít luộc chấm mắm nêm là món ăn mang đậm tình quê hồn hậu trong nỗi nhớ của những người con xa xứ.
Hè về là lúc những trái mít non trong vườn đang kỳ phát triển. Người dân Quảng Trị thường tỉa bớt những trái mít non mọc sát nhau để quả phát triển tốt hơn. Nhờ đó, trên mâm cơm gia đình có thêm nhiều món ngon như mít non kho cá, nấu canh tôm thịt, trộn nhộng tằm… Trong đó, đơn giản và dễ làm nhất là món mít luộc chấm mắm nêm.
Sau khi luộc chín, người chế biến xắt thành từng miếng vừa ăn rồi bày ra đĩa. Tùy khẩu vị mỗi người mà để nguội hoặc ăn nóng.
Quy trình chế biến món ăn không mấy phức tạp, tuy nhiên cần sự khéo léo để khi sơ chế không bị mủ (nhựa) dính vào tay. Muốn vậy, trái mít lúc vừa hái xuống phải mang ra gọt vỏ dưới vòi nước để mủ trôi theo. Con dao dùng để bổ mít nên bôi một lớp dầu ăn để mủ không dính vào.
Trước lúc bổ mít, bạn cần chuẩn bị một chậu nước lã để sau khi xắt thành từng miếng nhỏ có thể thả ngay vào. Làm như vậy, mít nhả mủ và không bị thâm đen. Khi luộc, miếng mít cũng trắng và đẹp mắt hơn. Người dân nơi đây thường bổ mít theo chiều dọc, thành từng miếng dài. Sau khi luộc mới đem cắt nhỏ để mít giữ được độ giòn, ngọt.
Khâu luộc mít là quan trọng nhất, quyết định chất lượng của món ăn. Nếu luộc không chín, mít sẽ bị sần, cứng, không nhả hết mủ nên sẽ có vị chát và ít thơm. Ngược lại, nếu luộc quá lửa, mít bị mềm, nhão, làm mất đi độ giòn.
Bát mắm nêm pha thêm đường, chanh, ớt, tỏi hấp chín tỏa mùi thơm đậm đà là một phần không thể thiếu, làm nên hương vị khó quên của món ăn. Khi thưởng thức, mít luộc có thể chấm mắm ăn trực tiếp hoặc dùng kèm cùng các loại rau thơm.
Mắm nêm được xem là linh hồn của món ăn
