Mùa hè, mỗi lúc trời chập tối ông nội lại cắp một bi đông nước cùng cây rựa đến trạng canh dưa.
Hồi đó, ông khai phá một vùng rộng lớn ở rú trăm bù, những quả dưa ông trồng đều to hơn dưa của những người trong làng vì ông chăm dưa rất kĩ. Đường đến trạng dưa phải qua một con mương cát nhỏ, nước chỉ đến mắt cá chân.
Mùa dưa, mệ nội nấu cơm tối sớm hơn mọi khi để ông kịp ăn mà đi canh dưa. Con bé cháu là mình cũng lẽo đẽo lại ngồi cạnh ông, ngoan ngoãn, hí húi múc múc chan chan cho mau hết chén cơm rồi thỏ thẻ xin ông cho đi theo canh dưa.
Trong suy nghĩ của con bé, đi canh dưa nỏ khác chi đi trải nghiệm một thế giới cổ tích. Trong thế giới đó có hai ông cháu của cô bé không quàng khăn đỏ sẽ trải qua như này: tụi trộm dưa như lũ yêu tinh, phù thủy, còn ông nội là ông Tiên, chỉ cần ông Tiện vung gậy, à không, vung rựa lên là tụi trộm dưa chạy mất dép.
Hi hi…đi canh dưa cùng ông nhưng suốt quãng đường đến trạng dưa, ông nội toàn phải cõng con bé. Nó vẫn còn nhớ như in mùi mồ hôi của ông nội. Lúc ông cõng nó, nó áp mà vào lưng ông thiệt là ngoan hiền, cí đầu lắc lư theo nhịp bước của ông nội. Đi đến mương nước, nó lém lỉnh xin ông tuột xuống để bước qua…cho mát. Thực ra là nó muốn nghịch nước chơ hay ho chi mô.
Đến trạng dưa, ông nội đưa nó ngồi lên cái chõng con trong lán rồi đi quanh trạng dưa nghe ngóng một hồi. Ngồi trang lán con bé hơi sợ, nó nhìn ra ngoài trời tối thui. Con bé nằm yên trên chõng tre nín thở chờ ông nội vô. Nó tưởng tượng ộng nội đang chiến đấu với bọn trộm dưa ngoài kia, để những quả dưa ngon lành không bị hái đi, không bị đạp bể… Nội vung rựa bên phải, vung rựa bên trái khiến mấy đứa trộm xanh mắt, có đứa chạy vấp phải mấy quả dưa bổ chỏng qoèo bị ông đá cho vô mông…hí hí…Nhưng nội đi ra canh dưa lâu quá, nó im re không dám kêu vì còn…sợ ma nữa, mồ hôi nó toát ra. Phải thôi, nó đang trùm nguyên cái chăn chiên của ông nội lên kín đầu mà.
Lát rồi con bé ngủ thiếp đi một chặp…trong lúc mơ màng nó chợt nghe tiếng ông nội “Mả cha hắn khi có miềng thì nỏ chộ hắn mô, khi miềng trấp lưng về thì hắn vô ăn trộm”. Rứa là con bé tỉnh ngay, nghe thơm nức mùi dưa nội mới cắt ra. Mùi dưa thanh thanh, mát lành, ngọt thơm thiệt là hấp dẫn. Nó tung chăn ngồi dậy nhìn nội đang cười hiền hòa rung rung chòm râu bạc” Dậy ăn dưa cháu, dưa ngọt hung!”
Rồi hai ông cháu ăn dưa và đi ngủ. Nó ngủ một mạch đến sáng trong khi nội lâu lâu lại thức dậy để canh dưa. Có lẽ lúc trở dậy, nhìn đứa cháu gái ngủ say, nội đã mỉm cười âu yếm lắm…
Sáng sớm hôm sau, nội dắt nó đi quanh trạng dưa một lần nữa rồi cõng nó trên lưng trở về nhà. Mỗi mùa dưa, nó lại được vài lần theo nội đi canh dưa như rứa…Mỗi mùa dưa nó lại háo hức, mong chờ…
Mùa hạ năm ngoái, nội đi xa rồi… Trong kí ức con bé nức nở những mùa dưa có nội, những lần về thăm nhà có nội, những buồn lo có nội vỗ về, khuyên nhủ yêu thương…
Nội ơi! Trạng dưa của nội ngày trước họ đã trồng tràm phủ xanh hết rồi, nội đừng qua đó nữa nội nghe!!! Nội nghe!!!
Mẫn Và Tôi