Bom bi ổi

Tui nhớ một lần đi Bàu Sậm chặt củi, nhặt được quả bom bi ổi. Tui thì mừng như tìm được vàng. Mạ tui với mấy ông cậu thì lo sợ chết khiếp.

bom-bi-oi1Rứa là bựa nớ, lâu lắm rồi từ khi e tui mới 5 hay 6 tuổi chi đó. Tui mới được nhà cho đi theo lên côi Cồn chặt củi. Hồi nớ nhà ông ngoại tui có nuôi một bầy trâu e gần chục con. Rứa là buổi sáng nớ nhà tui dậy thiệt sớm, cơm đùm gạo bới, nước non đầy đủ. Hai con trâu kéo thì đã cho ăn no từ lúc hai ba giờ sáng chi đó rồi. Chỉ có người nậy mới thức dậy đem cỏ cho trâu ăn được chớ nhỏ như tui đây ngủ như chết tê có biết chi mô. Mà cho trâu ăn cũng phải biết cách chứ không là hư hết việc. Con mô kéo xe là phải cho ăn riêng, để phần cỏ ngon bồi dưỡng. Còn mấy eng mà không kéo cò chi là cho ăn riêng, thậm chí là không cho ăn nữa.

Khi mọi việc đã chuẩn bị đầy đủ. Liềm rạ, lạt lẹo, đòn xóc, găm, đồ ăn thức uống chi đã bỏ lên xe hết rồi là cải hai con trâu đực kéo vô hai chiếc xe đi thẳng một mạch từ sớm tinh mơ cho tới khi bóng người khoảng chục thước mới tới Cồn.

Tới nơi rồi chưa phải làm liền mô mà phải biết tìm “chọ”. Tìm chỗ mô có củi thiệt nhiều, tốt mà dễ chặt đã mới dừng lại. Đặt chọ xong là mỗi người một việc cứ rứa mà làm. Người thì chặt, người thì bó, người thì sương, người thì chự trâu,… Rứa là tui nhỏ nhất nên mọi người phân cho tui việc khỏe re đó là chự chục con trâu nớ. Mà trâu nhà ông tui được cấy là con mô con nấy đen thui thui, tròn trùng trục như cấy thuyền thúng của Kè Lái mà bỏ côi chàn bếp lâu ngày. Con mô con nấy láng lườm đi.

Công việc của tui cũng thiệt chi là nhẹ nhàng. Trâu thì thả ăn trửa động a, mình thì bắt cào cào, chấu chấu rứa chơi thôi. Rứa là đang đòi dọi con chấu chấu cồ thiệt to đến bụi cây xeng thì không chộ con chấu chấu mô nữa cả. Đang loay hoay tìm thì đột nhiên ngó chộ thấy một trấy chi tròn tròn bằng quả bưởi choai choai thiệt là đẹp nằm đới côộc cơn cây xeng. Ngó queng ngó quích không chộ ai hết để mà hỏi coi thử trấy chi đây. Rứa là ngắm nghía một chặp rồi đặt lên để xuống ngó ưng ý lắm rồi mới đem về chọ để.

bom-bi-oiĐem về chọ để được một chặp thì mạ tui với mấy cậu mới sương củi về ngó chộ rứa là hỏi: Mi lặt trấy ni ở mô ri Tèo? Tui mới nói “con lặt ở đới côộc cơn cây xeng á”. Ông cậu tui nóng tính mới hỏi tiếp “Rứa cháu có biết trấy chi đây không?” Tui nghĩ thầm trong bụng “trấy chi ai mà biết”. Tui chưa kịp trả lời thì mạ tui nói tiếp “Trấy bom bi đó, mi có ưng chết không?” Lúc nớ rứa là tui ngó chộ mặt mụi mạ tui với mấy cậu tái xeng đi mà tui thì có sợ chi mô, đã nổ mô mà chết, đang còn sống nhăn răng ra đây phải à.

Mà khen cho thằng Mỹ hắn làm quả bom bi ổi chi cũng đã đẹp. Quả tròn to như đực trôốc cúi, bên ngoài có một lớp vỏ bằng gang thép, xung quanh có mấy sợi dây đai nữa. Quả mà tui nhặt được đã bị bong mất lớp vỏ bên ngoài rồi nên để lộ ra e có hàng trăm viên bi nhỏ như viên bi trong may- ơ xe đạp. Ngó vô bắt mắt lắm, e mấy eng mấy ả chộ cũng ưng nữa đã.

May răng mà quả bom nớ bị xịt rồi, hắn không nổ, chứ e nổ thì chừ tiêu rồi có mô mà ngồi đây nữa. Rứa là mấy người trong nhà tui bựa nớ được một phen chết khiếp với quả bom bi ổi của tui.

Sưu tầm

Đi săn trâu ri

Vào mùa đông, đàn trâu ri thường kéo nhau về rú Ông Đồn để trú ngụ. Chúng rất hung dữ, phá phách nương rẫy của bà con, làm cho nhiều người phải sợ.

trau-rung-trang-vinh-hoang

Một hôm, chúng tôi rủ nhau đi săn. Chúng tôi chia làm hai toán. Một toán thì mang theo trống, mõ, thanh la để xua đuổi còn một toán gồm những người có sức khỏe mang theo giáo, mác ngồi chực chờ ở các lỗ eo. Khi có tiếng trống xua đuổi thì một con trâu ri lao tới. Nó có cặp sừng nhọn hoắt, cặp mắt đỏ ngầu trông rất hung dữ. Nó vừa lao tới, ông Hậu nhảy ra đâm một mác nhưng không thể xuyên thủng vào mình nó. Con trâu quay lại, ngoái sừng vào bụng ông móc ra một mớ ruột kéo dài loòng thoòng.

Bên này tôi kịp lao đến, lấy hết sức phóng một mác vào nách con trâu. Mác sập vào sâu tôi đè lấy nhưng con trâu vẫn chưa chết, hắn điên tiết lên vùng mình một cái hất tôi bay bổng lên trời. Lúc rớt xuống tôi bíu được một ngọn cây non. Con trâu ở dưới đất cứ láy cặp sừng nhọn hoắt cứ hẫy lên, hẫy xuống làm tôi rợn hết tóc gáy. Tôi nghĩ: “Mụi ni e phải chết với con trâu ni rồi có”. Đang lúc bí, tôi mới chợt nhớ tới con chó khoang ngôn ngoan của tôi, tôi mới gọi “ơi khoang cứu tau cùng”. Con chó khoang nghe tiếng tôi, từ đằng xa nó liền lao đến, nhắm bộ hạ con trâu đớp một phát chí mạng. Con trâu bất ngờ bị tấn công thêm một phát, đau quá, nó chuyển sang đuổi con chó. Con chó khôn ngoan giả thua bỏ chạy. Con trâu được thế đuổi theo nó. Tôi nhảy xuống xách cây mác lần theo vết máu, rẽ lối đuổi theo con trâu.

Đến một khoảng xa tôi nghe thấy “huỵch” một cái rồi nghe thấy tiếng người là hét vang lên “tiên tao, tiên tao”. Tôi chạy tới thì không thấy ai hết ngoài ông Toản đang cắm cây mác đè lên con trâu, miệng hô toáng lên “đây là tiên tao, đây là tiên tao”. Tôi mới cười “nỏ ai như cha Toản, ngồi chực lỗ eo, đè lỗ cộ người ta đâm vô một mác rồi hô tiên tao, tiên tao mụi thôi nọ!” Không biết ông Toản thật hay giả mà để lại tiếng cười cho đến ngày hôm nay.

Hồi đó ai đâm được mác đầu tiên gọi là mác tiên sẽ hưởng được cái đầu. Ai đâm mác thứ hai gọi là mác nhì thì được cái noọng. Phần còn lại được xẻ ra chia đều cho mỗi nhà một miếng.

Hữu Chư

Ăn thịt cù cu đến phát ớn

Chẳng phải nói ngoa mà người ta đồn ông nội tôi là người trồng thuốc lá nổi tiếng.

cay-thuoc-la-vinh-hoang

Một hôm, ông nội tôi dẫn tôi đi hái thuốc lá với ông. Đến cạnh vườn thuốc lá tôi thấy lạ quá. Tại sao dưới gốc cây thuốc lá lại có nhiều cù cu nằm la liệt đến thế? Thấy vậy tôi thích quá liền chạy lại đuổi bắt. Không ngờ tôi đang chạy thì hình như có ai kéo giật tôi lại làm tôi té nhào ra đau quá. Tôi nhìn quanh thì chẳng có ai cả. Tôi sờ xuống bụng thì thấy có ngọn thuốc lá quấn quanh người. Tôi gỡ ngọn thuốc ra thì thấy nhựa cây thuốc bám đầy vào người. Khi đó tôi mới sực nhớ ra, à đây là nhựa cây thuốc lá mà cù cu đã vướng phải. Nhựa bám vào lông làm cho cánh chúng bị trết lại bay không được. Thế là tôi luồn người xuống dưới cây thuốc là và cứ thế mà bắt bỏ, bắt bỏ một chặp là được một bao cứng cù cu.

chim-cu-cu

Bữa đó đem về làm thịt, khi phích lông đạ mỏi tay, sau lại được ăn một bựa thịt cù cu đến phát ớn.

Trần Hữu Chư